Α. Σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στην αιτιολογική έκθεση [ για να δείτε το κείμενο της αιτιολογικής έκθεσης, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.hellenicparliament.gr πατήστε εδώ ] του Νόμου 4727/2020 (ΦΕΚ 184/23-9-2020) :
i.Αντικείμενο ρύθμισης των διατάξεων αυτού του κεφαλαίου είναι η προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ης Ιουνίου 2019 για τα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και η αναδιατύπωση των διατάξεων για την καθιέρωση και διεύρυνση της αρχής της ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης των εγγράφων, πληροφοριών και δεδοµένων που είτε βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα, είτε χρηματοδοτούνται από δημόσιους πόρους.
ii. Με δεδομένο ότι η Οδηγία (ΕΚ) 2003/98 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως και ο ν. 3448/2006 (Α΄ 57) με τον οποίο ενσωματώθηκε στην εθνική έννομη τάξη η ως άνω Οδηγία, έχουν τροποποιηθεί ουσιωδώς από την Οδηγία (ΕΕ) 2013/37 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και τον ν. 4305/2014 (Α΄237), αντίστοιχα, είναι σκόπιμη, για λόγους σαφήνειας, η αναδιατύπωση των διατάξεων για τον καθορισμό όρων, προϋποθέσεων και τρόπων διευκόλυνσης της περαιτέρω χρήσης των δημόσιων δεδομένων ως ανοικτών δεδομένων, στοχεύοντας παράλληλα στην περαιτέρω ώθηση της ψηφιακής καινοτομίας και στον εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να συμβαδίζει με την πρόοδο των ψηφιακών τεχνολογιών
iii. Στο πλαίσιο αυτό, με το παρόν Κεφάλαιο εισάγεται, επιπροσθέτως, ένα πλέγμα ουσιαστικών αλλαγών – προσθηκών σε σχέση με το προγενέστερο καθεστώς, ώστε να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των πληροφοριών του δημόσιου τομέα για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.
iv. Έτσι, για πρώτη φορά γίνεται ρητή μνεία και εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις σε κατηγορίες δεδομένων, η αξιοποίηση των οποίων ενέχει ιδιαίτερα αυξημένο όφελος για την οικονομική και κοινωνική ζωή της Χώρας, όπως τα δυναμικά δεδομένα, τα ερευνητικά δεδομένα και τα δεδομένα υψηλής αξίας, ενώ, παράλληλα, επεκτείνεται η υποχρέωση διάθεσης προς περαιτέρω χρήση και σε έγγραφα, τα οποία εκδίδουν, στο πλαίσιο εκπλήρωσης των υποχρεώσεων παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, δημόσιες επιχειρήσεις, κατά την ενωσιακή έννοια, οι οποίες : α) δραστηριοποιούνται σε έναν εκ των τομέων που αναφέρονται στην Οδηγία (ΕΕ) 2014/25 [Βιβλίο II του ν. 4412/2016 (Α΄ 147)], ή β) δραστηριοποιούνται στους τομείς των επιβατικών σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 2007/1370, ή γ) ενεργούν ως αερομεταφορείς που εκτελούν υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας δυνάμει του άρθρου 16 του Κανονισμού (ΕΚ) 2008/1008 ή δ) ενεργούν ως πλοιοκτήτες που εκτελούν υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας δυνάμει του άρθρου 4 του Κανονισμού (ΕΟΚ) 1992/3577.
v. Η ανοικτή διάθεση των δηµοσίων δεδοµένων ενισχύει σηµαντικά τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στο δηµόσιο, στο πλαίσιο της αρχής της φανερής δράσης της διοίκησης.
vi. Παράλληλα, μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικά οφέλη τόσο ευθέως από υπηρεσίες που αναπτύσσονται µε τα ανοικτά δεδοµένα όσο και από το εισόδηµα που δηµιουργούν οι νέες θέσεις απασχόλησης που δημιουργούνται. Τα έγγραφα, οι πληροφορίες και τα δεδοµένα, που παράγονται από φορείς του δηµόσιου τομέα αποτελούν µια ευρεία, ποικίλη και πολύτιμη δεξαμενή πόρων που μπορεί να ωφελήσει σηµαντικά την οικονοµία της γνώσης.
Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές ανοιχτών δεδοµένων, οι οποίες ενθαρρύνουν την ευρεία διαθεσιμότητα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δηµόσιου τομέα για εμπορικούς, ή μη, σκοπούς, µε ελάχιστους ή καθόλου νομικούς, τεχνικούς ή οικονομικούς περιορισµούς, και οι οποίες προωθούν την κυκλοφορία των πληροφοριών όχι µόνο για τους οικονοµικούς φορείς αλλά και για το κοινό, µπορούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο στην ταχεία ανάπτυξη νέων υπηρεσιών που βασίζονται σε νέους τρόπους συνδυασµού και χρησιµοποίησης αυτών των πληροφοριών, τόνωσης της οικονοµικής ανάπτυξης και προώθησης της κοινωνικής δέσμευσης.
vii . Η βασική καινοτομία συγκριτικά με το προγενέστερο καθεστώς αφορά στην επέκταση της υποχρέωσης ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης και σε έγγραφα τα οποία εκδίδουν, στο πλαίσιο εκπλήρωσης των υποχρεώσεων παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, δημόσιες επιχειρήσεις, οι οποίες, μολονότι ενδέχεται, κατ’ αρχήν, να μην εμπίπτουν στην αυτόνομη ενωσιακή έννοια του «οργανισμού δημοσίου δικαίου» βάσει των λειτουργικών κριτηρίων της περ. 2 του άρθρου 60, εντούτοις, λόγω του γεγονότος ότι δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους τομείς κρίσιμους για την εθνική οικονομία, κρίνεται σκόπιμο να καταλαμβάνονται από την ως άνω υποχρέωση. Συγχρόνως, εισάγεται για πρώτη φορά πρόβλεψη, και για τα ερευνητικά δεδομένα που βρίσκονται στην κατοχή των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και των δημόσιων ερευνητικών οργανισμών ή των τεχνολογικών ή ερευνητικών φορέων του άρθρου 3 του ν. 4310/2014, ή των οργανισμών χρηματοδότησης της έρευνας, στο μέτρο που αυτά αποτελούν προϊόν έρευνας χρηματοδοτούμενης από δημόσιους πόρους
Β. Κατωτέρω παρατίθεται το τμήμα του νόμου Νόμου 4727/2020 (ΦΕΚ 184/23-9-2020) που αφορά στα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ανοικτά δεδομένα και περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημοσίου τομέα.
(ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2019/1024 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, ΤΗΣ 20ΗΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019, ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΟΙΚΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΧΡΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ - ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΣΗ)
Άρθρο 59
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής ανοικτών δεδομένων (άρθρο 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Αντικείμενο του παρόντος Κεφαλαίου είναι: (α) η αναδιατύπωση των διατάξεων για την καθιέρωση και διεύρυνση της αρχής της ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης: (αα) των εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα και δημοσίων επιχειρήσεων κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60και (αβ) των ερευνητικών δεδομένων, που βρίσκονται στην κατοχή είτε των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων είτε των δημόσιων ερευνητικών οργανισμών και των τεχνολογικών ή ερευνητικών φορέων του άρθρου 3 του ν. 4310/2014 (Α΄ 258) ή των οργανισμών χρηματοδότησης της έρευνας, (β) ο καθορισμός όρων, προϋποθέσεων και τρόπων διευκόλυνσης για την υλοποίηση της περαιτέρω χρήσης των δημόσιων δεδομένων ως ανοικτών δεδομένων, και (γ) η προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ης Ιουνίου 2019 για τα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα, με σκοπό να προαχθεί η χρήση των ανοικτών δεδομένων και να ενθαρρυνθεί η καινοτομία στον τομέα των προϊόντων και των υπηρεσιών.
2. Οι κείμενες διατάξεις για την πρόσβαση στα διοικητικά έγγραφα, καθώς και τις πληροφοριακές υποχρεώσεις των φορέων της παρ. 1 εξακολουθούν να ισχύουν, με την επιφύλαξη των ρυθμίσεων αυτού του νόμου.
3. Οι ρυθμίσεις του παρόντος Κεφαλαίου εφαρμόζονται σε: (α) έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα, (β) έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων επιχειρήσεων που: (βα) δραστηριοποιούνται στους τομείς που καθορίζονται στην Οδηγία (ΕΕ) 2014/25 (Βιβλίο II του ν. 4412/2016), (ββ) λειτουργούν ως φορείς δημόσιων υπηρεσιών σύμφωνα με το άρθρο 2 του Κανονισμού (ΕΚ) 1370/2007, (βγ) λειτουργούν ως αερομεταφορείς που εκπληρώνουν υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 16 του Κανονισμού (ΕΚ) 1008/2008 ή (βδ) λειτουργούν ως πλοιοκτήτες που εκπληρώνουν υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κανονισμού (ΕΟΚ) 3577/1992 και (γ) ερευνητικά δεδομένα, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 68.
4. Οι ρυθμίσεις του παρόντος Κεφαλαίου δεν εφαρμόζονται σε έγγραφα:
(α) η διάθεση των οποίων αποτελεί δραστηριότητα, που δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της δημόσιας διατάξεις του κάθε φορέα αποστολής των αντίστοιχων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως ορίζεται από τις οικείες,
(β) που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων επιχειρήσεων κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60:
(βα) τα οποία παράγονται έξω από το πεδίο παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος που διέπει την οικεία δημόσια επιχείρηση,
(ββ) που σχετίζονται με δραστηριότητες που έχουν άμεση έκθεση στον ανταγωνισμό και, συνεπώς, σύμφωνα με το άρθρο 251 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), δεν υπόκεινται σε κανόνες περί συμβάσεων,
(γ) για τα οποία τρίτοι διαθέτουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας,
(δ) στα οποία η πρόσβαση αποκλείεται, σύμφωνα με τις παρ. 3 και 5 του άρθρου 5 του ν. 2690/1999 (Α΄ 45), καθώς και σύμφωνα με κάθε άλλη σχετική διάταξη, και ιδίως για λόγους που αφορούν:
(δα) την εθνική ασφάλεια, άμυνα, δημόσια τάξη, εξωτερική πολιτική ή ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων,
(δβ) το στατιστικό, εμπορικό, βιομηχανικό, επιχειρηματικό, επαγγελματικό, εταιρικό, τελωνειακό ή φορολογικό απόρρητο,
(δγ) την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από κλοπή, λεηλασία, βανδαλισμό, λαθρανασκαφή, αρχαιοκαπηλία, και γενικά την αποφυγή έκθεσης σε κίνδυνο κινητών και ακινήτων μνημείων και χώρων που προστατεύονται βάσει του ν. 3028/2002 (Α΄ 153),
(ε) στα οποία η πρόσβαση απαγορεύεται ή περιορίζεται λόγω ευαίσθητων πληροφοριών σχετικά με την προστασία υποδομών ζωτικής σημασίας, όπως αυτές οριοθετούνται στις περ. α΄ και δ΄ του άρθρου 2 του π.δ. 39/2011 (Α΄ 104),
(στ) για την πρόσβαση στα οποία απαιτείται η απόδειξη ειδικού εννόμου συμφέροντος,
(ζ) σε λογότυπους, εμβλήματα και σήματα,
(η) στα οποία, είτε η πρόσβαση απαγορεύεται ή περιορίζεται για λόγους προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, είτε η πρόσβαση επιτρέπεται, ωστόσο η περαιτέρω χρήση τους είναι αντίθετη, είτε με τη νομοθεσία σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ή με διατάξεις που προστατεύουν την ιδιωτική ζωή και την ακεραιότητα του ατόμου,
(θ) που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και των θυγατρικών τους, καθώς και άλλων φορέων ή των θυγατρικών τους με σκοπό την εκπλήρωση αποστολής ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής δημόσιας υπηρεσίας,
(ι) που βρίσκονται στην κατοχή πολιτιστικών ιδρυμάτων, με εξαίρεση τις βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα μουσεία και τα αρχεία,
(ια) που βρίσκονται στην κατοχή εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δευτεροβάθμιας ή κατώτερης βαθμίδας, και, σε περίπτωση άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, σε έγγραφα, εξαιρουμένων αυτών που αναφέρονται σε ερευνητικά δεδομένα και
(ιβ) τα οποία βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων ερευνητικών οργανισμών, των τεχνολογικών ή ερευνητικών φορέων του ν. 4310/2014 (Α’ 258) ή των οργανισμών χρηματοδότησης της έρευνας, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων που έχουν συσταθεί για τη μεταφορά ερευνητικών αποτελεσμάτων πλην των εγγράφων που αναφέρονται σε ερευνητικά δεδομένα.
5. Τα έγγραφα των περ. θ΄ έως ιβ΄ δύναται να χορηγούνται για περαιτέρω χρήση, εφόσον αυτό προβλέπεται από γενικές διατάξεις ή διατάξεις που διέπουν τον οικείο φορέα.
6. Οι ρυθμίσεις του παρόντος Κεφαλαίου δεν θίγουν τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, καθώς και τις διατάξεις των νόμων 4624/2019 (Α΄ 137) και 3471/2006 (Α΄133), σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
7. Οι υποχρεώσεις που επιβάλλονται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του παρόντος Κεφαλαίου ισχύουν μόνο στον βαθμό που συνάδουν με τις διατάξεις των διεθνών συμφωνιών σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδίως δε προς τη σύμβαση της Βέρνης που κυρώθηκε με τον ν. 100/1975 (Α΄ 162), τη συμφωνία TRIPS που κυρώθηκε με τον ν. 2290/1995 (Α΄ 28) και την συνθήκη WCT που κυρώθηκε με τον ν. 3184/2003 (Α΄ 228).
8. Το δικαίωμα του κατασκευαστή βάσης δεδομένων που προβλέπεται στο άρθρο 45Α του ν. 2121/1993 (Α΄25) δεν μπορεί να ασκηθεί από τους φορείς του παρόντος Κεφαλαίου για να αποτρέψει την περαιτέρω χρήση εγγράφων ή να περιορίσει την περαιτέρω χρήση πέραν των ορίων που καθορίζονται στα άρθρα 64 έως 66, 69 και 70.
9. Οι ρυθμίσεις του παρόντος Κεφαλαίου διέπουν την περαιτέρω χρήση και όλων των εγγράφων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3882/2010 (Α΄ 166).
10. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κεφαλαίου, οι φορείς του δημόσιου τομέα, όπως ορίζονται στο άρθρο 60, δημιουργούν σε κάθε πληροφοριακό σύστημα, που διαθέτουν, προμηθεύονται ή διαμορφώνουν, ασφαλείς διεπαφές προγραμματισμού εφαρμογών
Άρθρο 60
Ορισμοί ανοικτών δεδομένων (άρθρο 2 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1) «Φορείς του δημόσιου τομέα»: οι κρατικές αρχές, κεντρικές και περιφερειακές, οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, οι Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού, τα λοιπάνομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου κατά την έννοια της παρ. 2 και οι ενώσεις που σχηματίζονται από μία ή περισσότερες από τις ανωτέρω αρχές ή από έναν ή περισσότερους από τους οργανισμούς δημοσίου δικαίου του παρόντος,
2) «Οργανισμός δημοσίου δικαίου»: κάθε οργανισμός που έχει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
(α) έχει συσταθεί με συγκεκριμένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συμφέροντος, χωρίς βιομηχανικό ή εμπορικό χαρακτήρα,
(β) έχει νομική προσωπικότητα, και
(γ) είτε χρηματοδοτείται για τη δραστηριότητά του κατά κύριο λόγο από τον κρατικό προϋπολογισμό, τους Ο.Τ.Α. ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου, είτε η διαχείρισή του υπόκειται στην εποπτεία των ανωτέρω αρχών ή οργανισμών, είτε διοικείται, διευθύνεται ή εποπτεύεται από όργανο, του οποίου περισσότερα από τα μισά μέλη διορίζονται από το Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α. ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου,
3) «δημόσια επιχείρηση»: κάθε επιχείρηση, η οποία δραστηριοποιείται στους τομείς που ορίζονται στην περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 59 και στην οποία οι φορείς του δημόσιου τομέα μπορούν να ασκούν άμεσα ή έμμεσα αποφασιστική επιρροή είτε λόγω κυριότητας είτε λόγω χρηματοοικονομικής τους συμμετοχής σε αυτή είτε δυνάμει των κανόνων που την διέπουν. Η ύπαρξη αποφασιστικής επιρροής των φορέων του δημόσιου τομέα τεκμαίρεται σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις, στις οποίες οι φορείς αυτοί, άμεσα ή έμμεσα:
(α) κατέχουν την πλειοψηφία του εγγεγραμμένου κεφαλαίου της επιχείρησης,
(β) ελέγχουν την πλειοψηφία των ψήφων που συνδέονται με τις μετοχές που εκδίδει η επιχείρηση,
(γ) μπορούν να διορίζουν περισσότερα από τα μισά μέλη του οργάνου διοίκησης, διεύθυνσης ή εποπτείας της επιχείρησης,
4) «τυποποιημένη άδεια»: ένα σύνολο προκαθορισμένων προϋποθέσεων περαιτέρω χρήσης σε ψηφιακή μορφή, κατά προτίμηση συμβατών με τις τυποποιημένες άδειες που διατίθενται δημόσια στο διαδίκτυο,
5) «έγγραφο»: κάθε έγγραφο ή τμήμα εγγράφου, πληροφορία ή δεδομένο, που εκδίδεται ή έχει ανατεθεί προς διαχείριση στους φορείς του παρόντος κεφαλαίου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους ή, εφόσον πρόκειται για δημόσια επιχείρηση κατά την έννοια της περ. 3, στο πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, και ιδίως μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις των διοικητικών
αρχών, γνωμοδοτήσεις, αποφάσεις, αναφορές, ανεξάρτητα από το μέσο αποτύπωσης που χρησιμοποιείται (π.χ. αποτύπωση σε χαρτί, αποθήκευση σε ηλεκτρονική μορφή ή ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή). Ως «έγγραφα», για την εφαρμογή αυτού του νόμου, λογίζονται και τα ιδιωτικά έγγραφα, που βρίσκονται σε αρχεία (φακέλους) φορέων του δημόσιου τομέα και χρησιμοποιήθηκαν ή λήφθηκαν υπόψη κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους,
6) «ανωνυμοποίηση»: η διαδικασία μετατροπής εγγράφων σε ανώνυμα έγραφα που δεν σχετίζονται προς ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο ή η διαδικασία, με την οποία τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα γίνονται ανώνυμα, κατά τρόπο ώστε να είναι αδύνατος ο εντοπισμός της ταυτότητας του προσώπου στο οποίο αναφέρονται,
7) «δυναμικά δεδομένα»: έγγραφα σε ψηφιακή μορφή, τα οποία υπόκεινται σε συχνές ή σε πραγματικό χρόνο επικαιροποιήσεις, ιδίως λόγω της μεταβλητότητας ή της ταχείας απαξίωσής τους. Τα δεδομένα που παράγονται από αισθητήρες θεωρούνται, κατά κανόνα, δυναμικά δεδομένα,
8) «ερευνητικά δεδομένα»: έγγραφα σε ψηφιακή μορφή, εξαιρουμένων των επιστημονικών δημοσιεύσεων,τα οποία συλλέγονται ή παράγονται κατά τη διάρκεια
δραστηριοτήτων επιστημονικής έρευνας και χρησιμοποιούνται ως τεκμήρια στο πλαίσιο της ερευνητικής διαδικασίας ή είναι κοινώς αποδεκτά στην ερευνητική κοινότητα ως αναγκαία για την επικύρωση των ερευνητικών ευρημάτων και αποτελεσμάτων,
9) «σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας»: έγγραφα, η περαιτέρω χρήση των οποίων συνδέεται με σημαντικά οφέλη για την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία, κυρίως λόγω της καταλληλότητάς τους για τη δημιουργία υπηρεσιών και εφαρμογών προστιθέμενης αξίας καθώς και νέων, ποιοτικών και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, αλλά και λόγω του πλήθους των δυνητικών αποδεκτών των υπηρεσιών και των εφαρμογών προστιθέμενης αξίας που βασίζονται στα εν λόγω σύνολα δεδομένων,
10) «περαιτέρω χρήση»: η χρήση από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή άλλες ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα: (α) εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή
φορέων του δημόσιου τομέα, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού, στο πλαίσιο της δημόσιας αποστολής, για τον οποίο εκδόθηκαν τα έγγραφα, (β) εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων επιχειρήσεων κατά την έννοια της περ. 3, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος για τον οποίο εκδόθηκαν τα έγγραφα.
Η ανταλλαγή εγγράφων (α) μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα κατά την άσκηση της δημόσιας αποστολήςτους, (β) μεταξύ δημόσιων επιχειρήσεων κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος και (γ) μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα και δημόσιων επιχειρήσεων, δεν συνιστά περαιτέρω χρήση,
11) «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα» : κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο («υποκείμενο των δεδομένων»). Το ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο είναι εκείνο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας, όπως όνομα, αριθμό ταυτότητας, δεδομένα θέσης, επιγραμμικό αναγνωριστικό ταυτότητας ή σε έναν ή περισσότερους παράγοντες που προσιδιάζουν στη σωματική, φυσιολογική, γενετική, ψυχολογική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητα του φυσικού προσώπου,
12) «έγγραφο σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο»: το ψηφιακό έγγραφο υπό μορφή αρχείου διαρθρωμένου κατά τρόπο, ώστε οι εφαρμογές λογισμικού να μπορούν εύκολα να εντοπίζουν, να αναγνωρίζουν και να εξάγουν συγκεκριμένα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων μεμονωμένων δηλώσεων γεγονότων, και της εσωτερικής
τους δομής,
13) «ανοικτός μορφότυπος»: μορφότυπος, ο οποίος δεν εξαρτάται από πλατφόρμα και διατίθεται στο κοινό χωρίς οποιονδήποτε περιορισμό που να παρεμποδίζει την περαιτέρω χρήση των εγγράφων,
14) «ανοικτό επίσημο πρότυπο»: πρότυπο, που έχει καθοριστεί σε γραπτή μορφή και το οποίο περιγράφει λεπτομερώς τις προδιαγραφές για τις απαιτήσεις σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της διαλειτουργικότητας του λογισμικού,
15) «εύλογη απόδοση της επένδυσης»: ποσοστό της συνολικής χρέωσης, επιπλέον εκείνου που απαιτείται για την ανάκτηση των επιλέξιμων δαπανών, που δεν υπερβαίνει τις πέντε ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το σταθερό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ),
16) «τρίτος»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δεν είναι φορέας του δημόσιου τομέα ή δημόσια επιχείρηση που κατέχει δεδομένα,
17) «Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα»: τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα του άρθρου 1 του ν. 4485/2017 (Α΄ 114),
18) «δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και τεχνολογικοί ή ερευνητικοί φορείς»: οι δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και οι τεχνολογικοί ή ερευνητικοί φορείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 του ν. 4310/2014 (Α΄ 258) και
19) «οργανισμοί χρηματοδότησης της έρευνας»: οι φορείς δημοσίου τομέα ή άλλα νομικά πρόσωπα που χρηματοδοτούν την έρευνα που διεξάγεται από τους αναφερόμενους στις περ. 17 και 18 φορείς.
Άρθρο 61
Γενικές αρχές
(άρθρο 3 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Τα έγγραφα των φορέων του παρόντος Κεφαλαίου διατίθενται από τη στιγμή της ανάρτησης, δημοσίευσης ή αρχικής διάθεσής τους, ελεύθερα προς περαιτέρω χρήση και αξιοποίηση για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια του ενδιαφερομένου ή πράξη της διοίκησης (αρχή της ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας), με την επιφύλαξη των άρθρων 64 έως66, 69 και 70.
2. Τα έγγραφα των φορέων του παρόντος Κεφαλαίου διατίθενται στο διαδίκτυο ως σύνολο δεδομένων ή μέσω προγραμματιστικών διεπαφών, σε ανοικτό μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, ο οποίος συμμορφώνεται με ανοικτά πρότυπα σύμφωνα με το άρθρο 63, από σταθερό σημείο απόθεσης. Αν δεν είναι δυνατή η διαδικτυακή διάθεση των εγγράφων, απαιτείται η υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου σύμφωνα με το άρθρο 62.
3. Τα έγγραφα, επί των οποίων οι βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα μουσεία και τα αρχεία έχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, είναι περαιτέρω χρησιμοποιήσιμα για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς σύμφωνα με τα άρθρα 63 έως 70. Από τα ανωτέρω έγγραφα εξαιρούνται εκείνα που βρίσκονται στην κατοχή των φορέων του πρώτου εδαφίου και που τρίτος είχε, αρχικά, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, των οποίων το διάστημα προστασίας δεν έχει λήξει.
4. Η ανοικτή διάθεση και περαιτέρω χρήση εγγράφων των φορέων των παρ. 1 έως 3 αποκλείεται μόνο στις περιπτώσεις της παρ. 4 του άρθρου 59 και πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς από τον φορέα που τα κατέχει.
Άρθρο 62
Επεξεργασία αιτήσεων περαιτέρω χρήσης
(άρθρο 4 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Αν δεν είναι δυνατή η διαδικτυακή διάθεση των εγγράφων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 61, κάθε ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει αίτημα για τη χορήγηση εγγράφων προς περαιτέρω χρήση. Τα αιτήματα υποβάλλονται εγγράφως ή σε ηλεκτρονική μορφή στην υπηρεσία, η οποία έχει εκδώσει ή έχει στην κατοχή της το έγγραφο.
2. Οι φορείς του δημοσίου τομέα επεξεργάζονται με ηλεκτρονικά μέσα, όπου αυτό είναι δυνατό, τις αιτήσεις περαιτέρω χρήσης και χορηγούν το έγγραφο προς περαιτέρω χρήση στον αιτούντα ή, εάν χρειάζεται άδεια, οριστικοποιούν τη σχετική προσφορά τους προς τοναιτούντα σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παρ. 3, 4 και 5.
3. Με την επιφύλαξη ειδικών προθεσμιών που ορίζονται στις οικείες διατάξεις κάθε φορέα που κατέχει έγγραφα, οι παραπάνω φορείς χορηγούν το έγγραφο ή οριστικοποιούν τη σχετική προσφορά τους μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την παραλαβή της αίτησης. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί μέχρι είκοσι (20) επιπλέον ημέρες από τη λήξη του πρώτου εικοσαημέρου για αιτήσεις που χαρακτηρίζονται από τον φορέα ως περίπλοκεςή μεγάλης κλίμακας. Στην περίπτωση αυτή γνωστοποιούνται στον αιτούντα, μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την παραλαβή της αίτησης, ο χαρακτηρισμός της αίτησης ως περίπλοκης ή μεγάλης κλίμακας και η ημερομηνία λήξης της νέας προθεσμίας χορήγησης του εγγράφου. Κατά της ανωτέρω απόφασης χαρακτηρισμού δεν προβλέπεται η άσκηση διοικητικής προσφυγής.
4. Σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης, ο φορέας ανακοινώνει στον αιτούντα τους λόγους απόρριψης. Αν ο λόγος απόρριψης οφείλεται σε ζητήματα που άπτονται δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, στην απόφαση πρέπει υποχρεωτικά να μνημονεύεται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι ο δικαιούχος, όταν είναι γνωστός, ή, εναλλακτικά, ο αδειοδότης, από τον οποίο ο φορέας του δημόσιου τομέα έχει λάβει το σχετικό υλικό. Η υποχρέωση του δεύτερου εδαφίου δεν ισχύει για τις βιβλιοθήκες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι βιβλιοθήκες Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα μουσεία και τα αρχεία. Κατά της απορριπτικής απόφασης ή της παράλειψης έκδοσης αυτής από τον οικείο φορέα εντός των προθεσμιών της παρ. 3 προβλέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, η οποία υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο εγγράφως ή αποστέλλεται με ηλεκτρονικά μέσα, στην υπηρεσία, από την οποία ζητήθηκε η χορήγηση του εγγράφου. Η ως άνω προσφυγή ασκείται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της απορριπτικής απόφασης στον αιτούντα ή τη συντέλεση της παράλειψης. Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας οφείλει να αποφανθεί επί της προσφυγής εντός είκοσι (20) ημερών από τη διαβίβασή της σε αυτήν.
5. Οι προθεσμίες της παρ. 3, όσον αφορά τα έγγραφά που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου και προέρχονται από δημόσιες επιχειρήσεις, κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60, από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς, τεχνολογικούς ή ερευνητικούς φορείς ή οργανισμούς χρηματοδότησης της έρευνας, διπλασιάζονται.
Άρθρο 63
Διαθέσιμοι μορφότυποι (άρθρο 5 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Με την επιφύλαξη των ρυθμίσεων που αφορούν
στα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας, οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου διαθέτουν ηλεκτρονικά τα έγγραφά τους σε οποιαδήποτε προϋπάρχουσα μορφή ή γλώσσα και, εφόσον είναι δυνατό, σε μορφότυπους που είναι ανοικτοί, μηχαναγνώσιμοι, προσβάσιμοι, προσιτοί και επαναχρησιμοποιούμενοι, μαζί με τα μεταδεδομένα τους. Τόσο ο μορφότυπος όσο και τα μεταδεδομένα συμμορφώνονται καταρχήν με επίσημα ανοικτά πρότυπα, ιδίως όπως αυτά καθορίζονται με το προφίλ εφαρμογής DCAT (Data Catalogue Vocabulary) για πύλες δεδομένων στην Ευρώπη (DCAT-AP).
2. Τα έγγραφα διατίθενται από σταθερό σημείο απόθεσης, μαζί με τα μεταδεδομένα τους, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) ή στην ιστοσελίδα του φορέα. Στην περίπτωση διάθεσης στην ιστοσελίδα του φορέα, αυτά πρέπει να είναι προσβάσιμα μέσω υπερσυνδέσμων ή με άλλο τρόπο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Εφόσον είναι δυνατόν, τα έγγραφα καθίστανται προσβάσιμα μέσω διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (APIs).
3. Οι ρυθμίσεις του παρόντος κεφαλαίου, και ιδίως η αρχή της «εκ σχεδιασμού και εξ ορισμού» παραγωγής και διάθεσης λαμβάνονται υπόψη από τους φορείς κατά το στάδιο της παραγωγής και διάθεσης των εγγράφων τους που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται, ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού και της παραγωγής, η μέγιστη δυνατότητα διάθεσής τους για περαιτέρω χρήση. Οι φορείς δεν υποχρεούνται να εκδίδουν ή να προσαρμόζουν έγγραφα ή να διαθέτουν τμήματα εγγράφων, προκειμένου να συμμορφώνονται με τις παρ. 1 και 2, εφόσον απαιτείται δυσανάλογη προσπάθεια που υπερβαίνει έναν απλό χειρισμό.
4. Δεν απαιτείται από τους φορείς του παρόντος Κεφαλαίου να συνεχίσουν την παραγωγή και αποθήκευση συγκεκριμένου τύπου εγγράφων για τον σκοπό της περαιτέρω χρήσης των εν λόγω εγγράφων από τρίτους.
Στην περίπτωση διακοπής της παραγωγής και αποθήκευσης, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, προηγείται δημόσια ανακοίνωση τουλάχιστον τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν από τη διακοπή που αναρτάται τόσο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr)όσο και στην ιστοσελίδα του φορέα.
5. Οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου διαθέτουν για περαιτέρω χρήση τα δυναμικά δεδομένα αμέσως μετά από τη συλλογή τους, μέσω κατάλληλων διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (APIs) και, κατά περίπτωση, ως μαζική τηλεφόρτωση. Στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες η διάθεση των δυναμικών δεδομένων της παρούσας, αμέσως μετά από τη συλλογή τους, υπερβαίνει τις οικονομικές και τεχνικές ικανότητες του φορέα επιβάλλοντας δυσανάλογη προσπάθεια, τα δεδομένα αυτά δύναται να διατίθενται για περαιτέρω χρήση εντός εύλογης προθεσμίας ή με προσωρινούς τεχνικούς περιορισμούς που δεν εμποδίζουν αδικαιολόγητα την εκμετάλλευση του οικονομικού και κοινωνικού δυναμικού τους.
6. Οι παρ. 1 έως 5 εφαρμόζονται στα έγγραφα των δημόσιων επιχειρήσεων, κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60, εφόσον είναι διαθέσιμα για περαιτέρω χρήση και με την επιφύλαξη των υποπερ. (βα) και (ββ) της περ. β΄ της παρ. 4 του άρθρου 59.
7. Τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας, ο κατάλογος των οποίων καθορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 14 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024, καθίστανται διαθέσιμα για περαιτέρω χρήση σε μηχαναγνώσιμη μορφή, μέσω κατάλληλων διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (APIs) και, κατά περίπτωση, ως μαζική τηλεφόρτωση.
8. Η περαιτέρω χρήση των εγγράφων που διαθέτουν οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου υπόκειται στον περιορισμό ότι το περιεχόμενό τους δεν πρέπει να αλλοιωθεί ούτε να διαστρεβλωθεί με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και ότι πρέπει να γίνεται αναφορά στην πηγή προέλευσής τους και στην ημερομηνία τελευταίας επικαιροποίησής τους. Οι περιορισμοί αυτοί γνωστοποιούνται εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα στον αιτούντα κατά τη χορήγηση του εγγράφου.
9. Οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου δεν φέρουν ευθύνη για τις περιπτώσεις μη ορθής περαιτέρω χρήσης των εγγράφων.
10. Οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου υποχρεούνται να λαμβάνουν μέτρα για την παροχή δυνατότητας περαιτέρω χρήσης εγγράφων από άτομα με ειδικές ανάγκες, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των άρθρων 36 έως 47.
Άρθρο 64
Αρχές που διέπουν τη χρέωση (άρθρο 6 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Η περαιτέρω χρήση των εγγράφων γίνεται καταρχήν δωρεάν. Εξαιρετικά, επιτρέπεται η ανάκτηση του οριακού κόστους για την αναπαραγωγή, παροχή και διάδοση των εγγράφων, την ανωνυμοποίηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και των μέτρων που λαμβάνονται για την προστασία των εμπορικά εμπιστευτικών πληροφοριών μέσω επιβολής τελών στους ενδιαφερομένους.
2. Κατ’ εξαίρεση, η παρ. 1 δεν εφαρμόζεται:
(α) στους φορείς του δημόσιου τομέα, για τους οποίους προβλέπεται να καλύπτουν οι ίδιοι ένα ουσιώδες μέρος του κόστους εκτέλεσης της δημόσιας αποστολής τους από ίδια έσοδα,
(β) σε βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, μουσεία και αρχεία,
(γ) σε δημόσιες επιχειρήσεις κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60.
3. Μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) δημοσιεύεται και επικαιροποιείται, σε ετήσια βάση, ο κατάλογος των φορέων που εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της παρ. 2.
4. Στις περ. α΄ και γ΄ της παρ. 2, το ύψος των τελών υπολογίζεται με αντικειμενικά, διαφανή και επαληθεύσιμα κριτήρια, με βάση το κόστος που προκύπτει κατά τη διάρκεια της ετήσιας λογιστικής περιόδου και σύμφωνα με τις λογιστικές αρχές που εφαρμόζονται στους οικείους φορείς. Τα συνολικά έσοδα από τη διάθεση και την άδεια περαιτέρω χρήσης των εν λόγω εγγράφων εντός της εκάστοτε λογιστικής περιόδου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το κόστος συλλογής, παραγωγής, αναπαραγωγής, διάδοσής τους και αποθήκευσης των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης μιας εύλογης απόδοσης της επένδυσης, και, κατά περίπτωση, το κόστος ανωνυμοποίησης των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των μέτρων που λαμβάνονται για την προστασία των εμπορικά εμπιστευτικών πληροφοριών.
5. Όταν οι βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα μουσεία και τα αρχεία επιβάλλουν τέλη, τα συνολικά έσοδα από τη διάθεση και την άδεια περαιτέρω χρήσης των εγγράφων εντός της εκάστοτε λογιστικής περιόδου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το κόστος συλλογής, παραγωγής, αναπαραγωγής, διάδοσης, αποθήκευσης των δεδομένων, συντήρησης, εκκαθάρισης δικαιωμάτων και, κατά περίπτωση, το κόστος ανωνυμοποίησης των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των μέτρων που λαμβάνονται για την προστασία των εμπορικά εμπιστευτικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης μιας εύλογης απόδοσης της επένδυσης. Το ύψος των τελών υπολογίζεται με βάση το κόστος που προκύπτει κατά τη διάρκεια της ετήσιας λογιστικής περιόδου και σύμφωνα με τις λογιστικές αρχές που εφαρμόζονται στους οικείους φορείς.
6. Σε κάθε περίπτωση, η περαιτέρω χρήση: (α) των συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας, ο κατάλογος των οποίων καθορίζεται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 14 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024, υπό την επιφύλαξη των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου 72 και (β) των ερευνητικών δεδομένων, είναι δωρεάν.
Άρθρο 65
Υποχρέωση ενημέρωσης(άρθρο 7 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
Οι φορείς του δημόσιου τομέα υποχρεούνται να ενημερώνουν εγγράφως τους αιτούντες έγγραφα για περαιτέρω χρήση σχετικά με τη δυνατότητα άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 62 και την προθεσμία αυτής σε ό,τι αφορά αποφάσεις ή πρακτικές που τους επηρεάζουν.
Άρθρο 66
Άδειες και λοιποί όροι για την περαιτέρω χρήση εγγράφων
(άρθρο 8 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Η περαιτέρω χρήση εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή των φορέων του παρόντος Κεφαλαίου δεν υπόκειται σε όρους, εκτός αν οι όροι αυτοί είναι αντικειμενικοί, αναλογικοί, δεν εισάγουν διακρίσεις και επιβάλλονται αιτιολογημένα για την εξυπηρέτηση σκοπών γενικού συμφέροντος, με τη μορφή χορήγησης άδειας ή με άλλους τρόπους. Οι όροι που επιβάλλονται δεν μπορεί να οδηγούν σε περιορισμό ή στρέβλωση του ανταγωνισμού.
2. Στις εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου για την περαιτέρω χρήση εγγράφων προβλέπεται η χορήγηση άδειας, οι φορείς του παρόντος Κεφαλαίου, δημιουργούν, όπου αυτό είναι δυνατό, και αναρτούν πρότυπα τυποποιημένων αδειών με δυνατότητα ηλεκτρονικής τους επεξεργασίας μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr), οι οποίες παρέχουν ευρύτερα δικαιώματα περαιτέρω χρήσης χωρίς τεχνολογικούς, οικονομικούς ή γεωγραφικούς περιορισμούς και στηρίζονται σε μορφότυπους ανοικτών δεδομένων. Οι άδειες αυτές είναι δυνατόν να προσαρμόζονται, προκειμένου να αντιμετωπίζουν ειδικότερες περιπτώσεις αιτήσεων χορήγησης άδειας. Σε κάθε περίπτωση, οι άδειες πρέπει να θέτουν τους λιγότερο δυνατούς περιορισμούς όσον αφορά στην περαιτέρω χρήση σύμφωνα με την αρχή της ανοικτής διάθεσης της δημόσιας πληροφορίας.
Άρθρο 67
Πρακτικές ρυθμίσεις
(άρθρο 9 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Στη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης τηρείται «Μητρώο Ανοικτών Δεδομένων του Δημοσίου» το οποίο είναι διαθέσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov. gr). Στο ως άνω μητρώο αναρτώνται τα σύνολα των εγγράφων του Δημοσίου, που είναι διαθέσιμα σε ανοικτό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, ταξινομημένα σε «Διαρθρωμένα Σύνολα Δεδομένων» (“Datasets”) ή οι σύνδεσμοι προς τους δικτυακούς τόπους των φορέων, όπου αυτά τηρούνται. Στις περιπτώσεις που τα έγγραφα δεν είναι διαθέσιμα σε ανοικτό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο ή όταν ο φορέας διαθέτει προς περαιτέρω χρήση τα δεδομένα με όρους ή άδειες σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 64 έως 66, γίνεται σχετική καταχώριση στο «Μητρώο Ανοικτών Δεδομένων του Δημοσίου».
2. Κάθε φορέας του παρόντος Κεφαλαίου προβαίνει στην καταγραφή και αξιολόγηση των συνόλων των εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή του, ανά κατηγορίες, προς τον σκοπό ανοικτής τους διάθεσης.
3. Μετά την ολοκλήρωση της καταγραφής της παρ. 2, κάθε φορέας εκδίδει απόφαση, στην οποία περιγράφονται: (α) τα σύνολα των εγγράφων που κατέχει ο φορέας,
(β) τα σύνολα των εγγράφων που θα διατεθούν σε ανοικτό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, εφαρμόζοντας την αρχή της ανοικτής διάθεσης της δημόσιας πληροφορίας,
(γ) τα σύνολα των εγγράφων που θα διατεθούν με επιβολή όρων μέσω χορήγησης άδειας ή τελών, σύμφωνα με τα άρθρα 64 έως και 70, και (δ) τα σύνολα των εγγράφων που δεν διατίθενται για περαιτέρω αξιοποίηση και χρήση, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 59. Η απόφαση αυτή αναρτάται: (δα) στον διαδικτυακό τόπο του «Προγράμματος Διαύγεια», (δβ) μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr), και (δγ) στην ιστοσελίδα του οικείου φορέα, ενώ κοινοποιείται και στον Γενικό Γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών.
4. Οι ανωτέρω φορείς επικαιροποιούν τα σύνολα των εγγράφων που έχουν στην κατοχή τους, αμελλητί, μόλις επέλθει μεταβολή, ενημερώνοντας σχετικά τον Γενικό Γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών. Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση της παρ. 3 εκδίδεται τουλάχιστον ετησίως με επικαιροποιημένα στοιχεία.
5. Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας είναι αρμόδια για τον έλεγχο της τήρησης των υποχρεώσεων του παρόντος άρθρου.
6. Για την καταγραφή και αξιολόγηση των συνόλων εγγράφων, την τεχνική, διαδικαστική και οργανωτική υποστήριξη της ανοικτής διάθεσης των εγγράφων, καθώς και την επικοινωνία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, αρμόδιες είναι οι ομάδες διοίκησης έργου του «Προγράμματος Διαύγεια», οι οποίες προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 80.
Άρθρο 68
Ερευνητικά δεδομένα
(άρθρο 10 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Τα ερευνητικά δεδομένα είναι διαθέσιμα και περαιτέρω χρησιμοποιήσιμα για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς σύμφωνα με τα άρθρα 61 έως 70, εφόσον λαμβάνουν, εν όλω ή εν μέρει, δημόσια χρηματοδότηση και έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί, μέσω θεματικού ή ιδρυματικού αποθετηρίου, από ερευνητές ή δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς και τεχνολογικούς ή ερευνητικούς φορείς ή οργανισμούς χρηματοδότησης της έρευνας.
2. Τα οριζόμενα στην παρ. 1 εφαρμόζονται με την επιφύλαξη των διατάξεων σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, την εμπιστευτικότητα, την εθνική ασφάλεια την προστασία νόμιμων εμπορικών συμφερόντων, όπως το εμπορικό απόρρητο, και την προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων, σύμφωνα με την αρχή «ανοικτά στο μέτρο του δυνατού, κλειστά στο μέτρο του
αναγκαίου».
Άρθρο 69
Αποφυγή διακρίσεων
(άρθρο 11 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Όλοι οι επιβαλλόμενοι όροι για την περαιτέρω χρήση εγγράφων δεν επιφέρουν διακρίσεις μεταξύ συγκρίσιμων κατηγοριών περαιτέρω χρήσης, συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής περαιτέρω χρήσης.
2. Εάν τα έγγραφα χρησιμοποιούνται περαιτέρω από φορέα του δημόσιου τομέα ως αρχικό υλικό για εμπορικές δραστηριότητές του, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της δημόσιας αποστολής του, τα έγγραφα για τις εν λόγω δραστηριότητες διατίθενται με τα ίδια τέλη και τους λοιπούς όρους που ισχύουν για τους άλλους χρήστες.
Άρθρο 70
Αποκλειστικές ρυθμίσεις
(άρθρο 12 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Η περαιτέρω χρήση εγγράφων είναι ελεύθερη για όλους τους δυνητικούς παράγοντες της αγοράς, ακόμα και εάν ένας ή περισσότεροι παράγοντές της εκμεταλλεύονται ήδη προϊόντα προστιθέμενης αξίας που βασίζονται στα εν λόγω έγγραφα. Συμβάσεις ή άλλες ρυθμίσεις μεταξύ των φορέων του παρόντος Κεφαλαίου που κατέχουν τα έγγραφα και τρίτων δεν θεμελιώνουν αποκλειστικά δικαιώματα και δεν εμποδίζουν την περαιτέρω χρήση των εγγράφων αυτών.
2. Κατ’ εξαίρεση, όπου ένα αποκλειστικό δικαίωμα είναι απαραίτητο για την παροχή υπηρεσίας δημόσιου συμφέροντος, η βασιμότητα του λόγου για τη χορήγησή του υποβάλλεται σε τακτική επανεξέταση και, σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον ανά τρία (3) έτη. Συμβατικές ή άλλες ρυθμίσεις, που ήταν σε ισχύ την 16η Ιουλίου 2019 ή ίσχυσαν μετά από αυτή την ημερομηνία και προβλέπουν αποκλειστικά δικαιώματα, αναρτώνται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) και στην ιστοσελίδα του οικείου φορέα τουλάχιστον δύο (2) μήνες πριν από την έναρξη ισχύος τους. Οι τελικοί όροι των εν λόγω ρυθμίσεων διατυπώνονται στην ελληνική γλώσσα, κατά τρόπο σαφή, συγκεκριμένο και εύληπτο, ώστε ο ενδιαφερόμενος να μπορεί να αντιληφθεί πλήρως το νόημά τους και αναρτώνται στις ιστοσελίδες του δεύτερου εδαφίου της παρούσας. Η παρούσα δεν τυγχάνει εφαρμογής στην ψηφιοποίηση των πολιτιστικών πόρων.
3. Όταν ένα αποκλειστικό δικαίωμα αφορά την ψηφιοποίηση πολιτιστικών πόρων, η περίοδος αποκλειστικότητας δεν μπορεί να υπερβεί τα δέκα (10) έτη, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις οικείες συμβάσεις. Όταν η περίοδος αυτή υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη, η διάρκεια του αποκλειστικού δικαιώματος υπόκειται σε επανεξέταση κατά το ενδέκατο έτος και, στη συνέχεια, κάθε επτά (7) έτη. Οι συμφωνίες περί παροχής αποκλειστικών δικαιωμάτων που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο αναρτώνται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) και στην ιστοσελίδα του οικείου φορέα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, παρέχεται στον οικείο φορέα του δημόσιου τομέα δωρεάν αντίγραφο των ψηφιοποιημένων πολιτιστικών πόρων ως μέρος των ρυθμίσεων.
Το αντίγραφο αυτό διατίθεται για περαιτέρω χρήση στο τέλος της περιόδου αποκλειστικότητας.
4. Νομικές ή πρακτικές ρυθμίσεις που, αν και δεν χορηγούν ρητά αποκλειστικό δικαίωμα, ωστόσο περιέχουν όρους που αποσκοπούν ή κατατείνουν σε περιορισμένη διάθεση εγγράφων για περαιτέρω χρήση από άλλες οντότητες πέραν του τρίτου που συμμετέχει στη ρύθμιση, αναρτώνται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) και στην ιστοσελίδα του οικείου φορέα τουλάχιστον δύο (2) μήνες προτού τεθούν σε ισχύ. Το αποτέλεσμα των εν λόγω νομικών ή πρακτικών ρυθμίσεων σχετικά με τη διαθεσιμότητα των δεδομένων για περαιτέρω χρήση υπόκειται σε τακτική επανεξέταση, και, σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον κάθε τρία (3) έτη.
5. Οι αποκλειστικές ρυθμίσεις που ίσχυαν στις 17 Ιουλίου 2013, οι οποίες αφενός δεν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις των παρ. 2 και 3 και αφετέρου είχαν συναφθεί από φορείς του δημόσιου τομέα, παύουν να ισχύουν με τη λήξη της σύμβασης και, σε κάθε περίπτωση, το αργότερο στις
6. Οι αποκλειστικές ρυθμίσεις που ίσχυαν στις 16 Ιουλίου 2019, οι οποίες αφενός δεν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις των παρ. 2 και 3 και αφετέρου έχουν συναφθεί από δημόσιες επιχειρήσεις κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60, παύουν να ισχύουν με τη λήξη της σύμβασης και, σε κάθε περίπτωση, στις 17 Ιουλίου 2049.
Άρθρο 71
Θεματικός κατάλογος συνόλων
δεδομένων υψηλής αξίας
(άρθρο 13 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
Ο κατάλογος θεματικών κατηγοριών συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας, όπως παρατίθεται στο Παράρτημα I της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για τα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα, ενσωματώνεται στο Παράρτημα ΧΙI του παρόντος και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του.
Άρθρο 72
Ειδικά σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας και ρυθμίσεις περί δημοσίευσης
και περαιτέρω χρήσης
(άρθρο 14 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)
1. Τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας που ανήκουν στις κατηγορίες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΧΙΙ και που έχουν στην κατοχή τους οι φορείς που εμπίπτουν στις διατάξεις για τα ανοικτά δεδομένα, όπως αυτά προσδιορίζονται με την έκδοση, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, του προβλεπόμενου στην παρ. 1 του άρθρου 14 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 καταλόγου:
(α) διατίθενται δωρεάν, με την επιφύλαξη των παρ. 2, 3 και 4 του παρόντος άρθρου και των παρ. 43 και 44 του άρθρου 107,
(β) είναι μηχαναγνώσιμα,
(γ) παρέχονται μέσω διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (APIs),
(δ) κατά περίπτωση, παρέχονται ως μαζική τηλεφόρτωση.
2. Τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας των δημόσιων επιχειρήσεων, κατά την έννοια της περ. 3 του άρθρου 60, τα οποία εξειδικεύονται όπως ορίζει η παρ. 43 του άρθρου 107, διατίθενται σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 64, κατά παρέκκλιση από την αρχή της δωρεάν διαθεσιμότητας.
3. Η αρχή της δωρεάν διαθεσιμότητας των συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας δεν ισχύει για βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα μουσεία και τα αρχεία.
Για τους εν λόγω φορείς, τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας διατίθενται σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 64.
4. Τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας των φορέων του δημόσιου τομέα, τα οποία προσδιορίζονται κατά την παρ. 44 του άρθρου 107, διατίθενται σύμφωνα με την
παρ. 4 του άρθρου 64, κατά παρέκκλιση από την αρχή της δωρεάν διαθεσιμότητας.
Άρθρο 73
Ετήσια έκθεση για τη διάθεση και περαιτέρω χρήση των ανοικτών δεδομένων
1. Εντός των δύο (2) πρώτων μηνών κάθε ημερολογιακού έτους ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης υποβάλλει στον Πρόεδρο της Βουλής ετήσια έκθεση σχετικά με την ανοικτή διάθεση και περαιτέρω χρήση των εγγράφων, από τους φορείς του παρόντος Κεφαλαίου. Πριν από την υποβολή της κατά το πρώτο εδάφιο, η έκθεση τίθεται σε δημόσια διαβούλευση για διάστημα δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημερών.
2. Η έκθεση της παρ. 1 συζητείται σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής.
3. Η έκθεση της παρ. 1 αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr).
Άρθρο 74
Ένδικα βοηθήματα
Αιτήσεις ακύρωσης που ασκούνται κατά ατομικών διοικητικών πράξεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κεφαλαίου υπάγονται στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου που δικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για να δείτε το σύνολο του νόμου όπως δημοσιεύθηκε στο διαδικτυακό χώρο www.et.gr πατήστε εδώ